Aydınlatma Metni - KVKK Politikası
İYİLEŞEN DOĞA,
İNSANI İYİLEŞTİRİR!
Elimizdekileri iyiye dönüştürmek ve dünyaya karşı olan sorumluluklarımıza sahip çıkmak bize daha yaşanabilir bir dünyanın yolunu açar.
ANA SAYFA KURUMSAL ATIK YÖNETİMİ HİZMETLERİMİZ GÜCÜMÜZ SOSYAL SORUMLULUK İK İLETİŞİM
TEHLİKESİZ ATIK TOPLAMA - AYIRMA KODLARI
HURDA METAL/ ÖTA İŞLEME VE TEHLİKELİ ATIK GERİ KAZANIM KODLARI
AMBALAJ ATIĞI KODLARI
ATIK YÖNETİMİ NEDİR?
Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü madde atık olarak tanımlanmaktadır. Bu atıkların kaynağında azaltılması, toplanması, her birinin özelliklerine göre ayrıştırılması, geçici olarak depolanması, geri kazanım sürecine tabi tutulması, geri dönüştürülemeyen atıkların bertarafı ve sonrasındaki kontroller “Atık Yönetimi” olarak adlandırılmaktadır. Atık Yönetimi’nin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanması sürecine “Entegre Atık Yönetimi” denilmektedir. Atık Yönetimi dendiğinde akla ilk olarak geri dönüşüm gelmektedir. Ancak sağlıklı bir toplum ve sağlıklı bir çevre için geri dönüşüm öncesinde atıklardan kurtulmak ya da onlardan yararlanmak da mümkündür. Uygulanabilir, sürdürülebilir ve verimli bir atık yönetimi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca Atık Yönetim Piramidi’nin takibi öne mlidir. En üst basamaktan alt basamaklara doğru yapılacak değerlendirme sağlıklı bir atık yönetimi için kılavuz niteliğindedir. İlk aşama atığın oluşmasının önlenmesidir. Atığın önlenmesi hem evsel hem de sanayi kullanımında mümkündür. Uygun bilgilendirme eğitimleri ya da iş yönetim süreçleri ile atığın mümkün olduğu ölçüde kaynağında önlenmesi sağlanmalıdır. Atığın tamamen önlenmesi mümkün değilse en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Her iki aşamanın ardından, atığın yeniden kullanımının mümkün olup olmadığı değerlendirilir. Yeniden kullanıma uygun olan atıklar, mevcut süreçlerle geri döndürülürken, bu aşamayı da geçen atıkların geri dönüşümü sağlanır. Geri dönüşüm sürecinde dönüştürülebilir atıklar türlerine göre ayrılır ve uygun süreçler sonunda aynı şekilde ya da tamamen bambaşka bir biçimde yeniden kullanıma girer. Geri dönüşümün de mümkün olmadığı atıklardan ise enerji geri kazanımı için faydalanmak mümkündür. Tüm bu uygulanan yöntemlerden sonra elimizde kalan atık bertaraf edilmektedir.
Güçlü bir ekonomi için verimli atık yönetimi… Maliyetlerin azaltılması, enerji verimliliği, kaynakların korunması ve mesleki gelişim vb. ülkelerin güçlü bir ekonomiye ulaşmasında ciddi fayda sağlayacak parametrelerdir. Genel itibari ile ekonomik krizin baş gösterdiği dönemlerde geri dönüştürülebilir ürünler her ne kadar dip fiyatlar görse de, kriz öncesi döneme geçiş, diğer sektörlere göre çok daha hızlı olur. Ekonomik krizlerden en az etkilenen sektörlerden biri de geri dönüşüm sektörüdür, bunu sağlayan en önemli faktör ise hammaddeye çok daha ekonomik yollardan ulaşılmasıdır. Geri dönüşüm konusundaki uzmanlık daha ileri teknolojilerin de kullanılmaya başlamasıyla zamanla daha da artmaktadır. Kamu kurumları doğrudan ya da kullandıkları taşeronlar vasıtasıyla depolamadan ve atık toplamadan sağladığı enerji tasarrufundan yüksek oranlarda faydalanmaktadır.
GERİ DÖNÜŞÜM SÜREÇLERİ
Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine “Geri Dönüşüm” denir.
01
Demirli materyaller ve demir dışı atıkların toplanması
04
Sevkiyat ve dağıtım işlemi
02
Metal ve metal dışı atıkların ayrıştırılması
05
Geri dönüşüm tesisinde ürünlerin işlenmesi
03
Geri Dönüşüm Süreci; Presleme, kırma, öğütme, ıslah ve diğer teknikler
06
Geri dönüşümlü ürünler
NEDEN GERİ DÖNÜŞÜM?
Geri dönüşüm, atık yakma tesislerinde ya da düzenli atık depolama sahalarında biriken atık miktarlarını ciddi oranda düşürür. Dünyanın birçok noktasında inşa edilmiş düzenli depolama alanları, çürüyen katı atıklardan çıkan toksik kimyasalların sızarak su sistemlerine ulaşması durumu gözetilerek tasarlanmıştır. Fakat sürdürülebilir değildir. Dünyanın birçok noktasında su kaynaklarının kirlenmesine neden olan tehlikeli kimyasallar kontaminasyonu ile ilgili birçok örnek vardır. Katı atıkların yakılması elektrik ihtiyacı için verimli olabilir fakat artan karbondioksit ve diğer sera gazları için ek bir maliyet doğar. Bu yüzden yakmadan önce yapılabilecek geri dönüşüm oranının mümkün olduğunca arttırılması gerekmektedir.
Hem ekonomi için hem dünya için faydalı... Doğru uygulamalarla atık malzemelerin (kauçuk, kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli ve elektronik eşyalar, akümülatör, pil vb.) toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tür ve kalite sınıflandırması yapılmasının ardından uygun geri kazanım tesislerine iletilmesi ile uzun vadede iyi bir kazanç elde etmek mümkündür. Kaynaklarımız sonsuz değil… 1 ton çeliğin geri dönüştürülmesi ile yaklaşık 1,2 ton demir cevherine, 800 kg’lık kömürün yanması ile elde edilebilecek enerjiye ve yak- laşık 70 kg kireç taşına (kalkere) duyulacak ihtiyaç ortadan kalkar. Her çeşit kağıdın geri dönüşümü sayesinde fazladan ağacın kesilmesi önlenebilmektedir. Değerli metal (altın, gümüş, tantal, titanyum, rodyum vb.), metal (bakır, alüminyum, nikel vb.), yağ (bitkisel yağlar, endüstriyel yağlar) vb. kaynaklar sonlu kaynaklardır ve er ya da geç tükeneceklerdir.
Enerjimizi boşa harcamayalım… Geri dönüşüm yeni cevher olarak işlenerek elde edilecek hammaddenin üretimindeki enerji tüketim miktarını ve enerji maliyetini ciddi oranda düşürür. Maden ocaklarının işletilmesi, cevherin çıkarılması, çıkan cevherin ayrıştırılması ve şekillendirilmesi, taşınması vb. bir dizi işlemin yapılmasına gerek duyulmaz. Atık yönetimi ve geri dönüşüm… Doğanın ancak birkaç yüzyılda hatta birkaç binyılda tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya terk edilmesi atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçleri ile mümkündür. Plastik, metal, cam ve kâğıt geri dönüşümünde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin bir metal kutunun hammaddeden üretilmesi için tüketilecek elektriğin 100 birim olduğu varsayılırsa, kullanılmış metal kutudan üretilecek yeni metal kutu için tüketilecek elektriğin 5 birime kadar düştüğü görülecektir. Bu ürettiği ve dolayısıyla tükettiği elektriğin yaklaşık yarısını (%50) havayı büyük miktarlarda karbon bileşikleriyle (karbondioksit ve karbon monoksit gibi) dolduran termik santrallerden sağlayan Türkiye için oldukça önemli bir noktadır.
Atık Yönetimi Nedir? Geri Dönüşüm Süreçleri Neden Geri Dönüşüm
İYİLEŞEN DOĞA,
İNSANI İYİLEŞTİRİR!
Elimizdekileri iyiye dönüştürmek ve dünyaya karşı olan sorumluluklarımıza sahip çıkmak bize daha yaşanabilir bir dünyanın yolunu açar.
ATIK YÖNETİMİ NEDİR?
Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü madde atık olarak tanımlanmaktadır. Bu atıkların kaynağında azaltılması, toplanması, her birinin özelliklerine göre ayrıştırılması, geçici olarak depolanması, geri kazanım sürecine tabi tutulması, geri dönüştürülemeyen atıkların bertarafı ve sonrasındaki kontroller “Atık Yönetimi” olarak adlandırılmaktadır. Atık Yönetimi’nin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanması sürecine “Entegre Atık Yönetimi” denilmektedir. Atık Yönetimi dendiğinde akla ilk olarak geri dönüşüm gelmektedir. Ancak sağlıklı bir toplum ve sağlıklı bir çevre için geri dönüşüm öncesinde atıklardan kurtulmak ya da onlardan yararlanmak da mümkündür. Uygulanabilir, sürdürülebilir ve verimli bir atık yönetimi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca Atık Yönetim Piramidi’nin takibi öne mlidir. En üst basamaktan alt basamaklara doğru yapılacak değerlendirme sağlıklı bir atık yönetimi için kılavuz niteliğindedir. İlk aşama atığın oluşmasının önlenmesidir. Atığın önlenmesi hem evsel hem de sanayi kullanımında mümkündür. Uygun bilgilendirme eğitimleri ya da iş yönetim süreçleri ile atığın mümkün olduğu ölçüde kaynağında önlenmesi sağlanmalıdır. Atığın tamamen önlenmesi mümkün değilse en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Her iki aşamanın ardından, atığın yeniden kullanımının mümkün olup olmadığı değerlendirilir. Yeniden kullanıma uygun olan atıklar, mevcut süreçlerle geri döndürülürken, bu aşamayı da geçen atıkların geri dönüşümü sağlanır. Geri dönüşüm sürecinde dönüştürülebilir atıklar türlerine göre ayrılır ve uygun süreçler sonunda aynı şekilde ya da tamamen bambaşka bir biçimde yeniden kullanıma girer. Geri dönüşümün de mümkün olmadığı atıklardan ise enerji geri kazanımı için faydalanmak mümkündür. Tüm bu uygulanan yöntemlerden sonra elimizde kalan atık bertaraf edilmektedir.
Güçlü bir ekonomi için verimli atık yönetimi… Maliyetlerin azaltılması, enerji verimliliği, kaynakların korunması ve mesleki gelişim vb. ülkelerin güçlü bir ekonomiye ulaşmasında ciddi fayda sağlayacak parametrelerdir. Genel itibari ile ekonomik krizin baş gösterdiği dönemlerde geri dönüştürülebilir ürünler her ne kadar dip fiyatlar görse de, kriz öncesi döneme geçiş, diğer sektörlere göre çok daha hızlı olur. Ekonomik krizlerden en az etkilenen sektörlerden biri de geri dönüşüm sektörüdür, bunu sağlayan en önemli faktör ise hammaddeye çok daha ekonomik yollardan ulaşılmasıdır. Geri dönüşüm konusundaki uzmanlık daha ileri teknolojilerin de kullanılmaya başlamasıyla zamanla daha da artmaktadır. Kamu kurumları doğrudan ya da kullandıkları taşeronlar vasıtasıyla depolamadan ve atık toplamadan sağladığı enerji tasarrufundan yüksek oranlarda faydalanmaktadır.
GERİ DÖNÜŞÜM SÜREÇLERİ
Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine “Geri Dönüşüm” denir.
01
Demirli materyaller ve demir dışı atıkların toplanması
04
Sevkiyat ve dağıtım işlemi
02
Metal ve metal dışı atıkların ayrıştırılması
05
Geri dönüşüm tesisinde ürünlerin işlenmesi
03
Geri Dönüşüm Süreci; Presleme, kırma, öğütme, ıslah ve diğer teknikler
06
Geri dönüşümlü ürünler
NEDEN GERİ DÖNÜŞÜM?
Geri dönüşüm, atık yakma tesislerinde ya da düzenli atık depolama sahalarında biriken atık miktarlarını ciddi oranda düşürür. Dünyanın birçok noktasında inşa edilmiş düzenli depolama alanları, çürüyen katı atıklardan çıkan toksik kimyasalların sızarak su sistemlerine ulaşması durumu gözetilerek tasarlanmıştır. Fakat sürdürülebilir değildir. Dünyanın birçok noktasında su kaynaklarının kirlenmesine neden olan tehlikeli kimyasallar kontaminasyonu ile ilgili birçok örnek vardır. Katı atıkların yakılması elektrik ihtiyacı için verimli olabilir fakat artan karbondioksit ve diğer sera gazları için ek bir maliyet doğar. Bu yüzden yakmadan önce yapılabilecek geri dönüşüm oranının mümkün olduğunca arttırılması gerekmektedir.
Hem ekonomi için hem dünya için faydalı... Doğru uygulamalarla atık malzemelerin (kauçuk, kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli ve elektronik eşyalar, akümülatör, pil vb.) toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tür ve kalite sınıflandırması yapılmasının ardından uygun geri kazanım tesislerine iletilmesi ile uzun vadede iyi bir kazanç elde etmek mümkündür. Kaynaklarımız sonsuz değil… 1 ton çeliğin geri dönüştürülmesi ile yaklaşık 1,2 ton demir cevherine, 800 kg’lık kömürün yanması ile elde edilebilecek enerjiye ve yak- laşık 70 kg kireç taşına (kalkere) duyulacak ihtiyaç ortadan kalkar. Her çeşit kağıdın geri dönüşümü sayesinde fazladan ağacın kesilmesi önlenebilmektedir. Değerli metal (altın, gümüş, tantal, titanyum, rodyum vb.), metal (bakır, alüminyum, nikel vb.), yağ (bitkisel yağlar, endüstriyel yağlar) vb. kaynaklar sonlu kaynaklardır ve er ya da geç tükeneceklerdir.
Enerjimizi boşa harcamayalım… Geri dönüşüm yeni cevher olarak işlenerek elde edilecek hammaddenin üretimindeki enerji tüketim miktarını ve enerji maliyetini ciddi oranda düşürür. Maden ocaklarının işletilmesi, cevherin çıkarılması, çıkan cevherin ayrıştırılması ve şekillendirilmesi, taşınması vb. bir dizi işlemin yapılmasına gerek duyulmaz. Atık yönetimi ve geri dönüşüm… Doğanın ancak birkaç yüzyılda hatta birkaç binyılda tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya terk edilmesi atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçleri ile mümkündür. Plastik, metal, cam ve kâğıt geri dönüşümünde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin bir metal kutunun hammaddeden üretilmesi için tüketilecek elektriğin 100 birim olduğu varsayılırsa, kullanılmış metal kutudan üretilecek yeni metal kutu için tüketilecek elektriğin 5 birime kadar düştüğü görülecektir. Bu ürettiği ve dolayısıyla tükettiği elektriğin yaklaşık yarısını (%50) havayı büyük miktarlarda karbon bileşikleriyle (karbondioksit ve karbon monoksit gibi) dolduran termik santrallerden sağlayan Türkiye için oldukça önemli bir noktadır.
Atık Yönetimi Nedir? Geri Dönüşüm Süreçleri Neden Geri Dönüşüm
İYİLEŞEN DOĞA,
İNSANI İYİLEŞTİRİR!
Elimizdekileri iyiye dönüştürmek ve dünyaya karşı olan sorumluluklarımıza sahip çıkmak bize daha yaşanabilir bir dünyanın yolunu açar.
ATIK YÖNETİMİ NEDİR?
Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü madde atık olarak tanımlanmaktadır. Bu atıkların kaynağında azaltılması, toplanması, her birinin özelliklerine göre ayrıştırılması, geçici olarak depolanması, geri kazanım sürecine tabi tutulması, geri dönüştürülemeyen atıkların bertarafı ve sonrasındaki kontroller “Atık Yönetimi” olarak adlandırılmaktadır. Atık Yönetimi’nin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanması sürecine “Entegre Atık Yönetimi” denilmektedir. Atık Yönetimi dendiğinde akla ilk olarak geri dönüşüm gelmektedir. Ancak sağlıklı bir toplum ve sağlıklı bir çevre için geri dönüşüm öncesinde atıklardan kurtulmak ya da onlardan yararlanmak da mümkündür. Uygulanabilir, sürdürülebilir ve verimli bir atık yönetimi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca Atık Yönetim Piramidi’nin takibi öne mlidir. En üst basamaktan alt basamaklara doğru yapılacak değerlendirme sağlıklı bir atık yönetimi için kılavuz niteliğindedir. İlk aşama atığın oluşmasının önlenmesidir. Atığın önlenmesi hem evsel hem de sanayi kullanımında mümkündür. Uygun bilgilendirme eğitimleri ya da iş yönetim süreçleri ile atığın mümkün olduğu ölçüde kaynağında önlenmesi sağlanmalıdır. Atığın tamamen önlenmesi mümkün değilse en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Her iki aşamanın ardından, atığın yeniden kullanımının mümkün olup olmadığı değerlendirilir. Yeniden kullanıma uygun olan atıklar, mevcut süreçlerle geri döndürülürken, bu aşamayı da geçen atıkların geri dönüşümü sağlanır. Geri dönüşüm sürecinde dönüştürülebilir atıklar türlerine göre ayrılır ve uygun süreçler sonunda aynı şekilde ya da tamamen bambaşka bir biçimde yeniden kullanıma girer. Geri dönüşümün de mümkün olmadığı atıklardan ise enerji geri kazanımı için faydalanmak mümkündür. Tüm bu uygulanan yöntemlerden sonra elimizde kalan atık bertaraf edilmektedir.
Güçlü bir ekonomi için verimli atık yönetimi… Maliyetlerin azaltılması, enerji verimliliği, kaynakların korunması ve mesleki gelişim vb. ülkelerin güçlü bir ekonomiye ulaşmasında ciddi fayda sağlayacak parametrelerdir. Genel itibari ile ekonomik krizin baş gösterdiği dönemlerde geri dönüştürülebilir ürünler her ne kadar dip fiyatlar görse de, kriz öncesi döneme geçiş, diğer sektörlere göre çok daha hızlı olur. Ekonomik krizlerden en az etkilenen sektörlerden biri de geri dönüşüm sektörüdür, bunu sağlayan en önemli faktör ise hammaddeye çok daha ekonomik yollardan ulaşılmasıdır. Geri dönüşüm konusundaki uzmanlık daha ileri teknolojilerin de kullanılmaya başlamasıyla zamanla daha da artmaktadır. Kamu kurumları doğrudan ya da kullandıkları taşeronlar vasıtasıyla depolamadan ve atık toplamadan sağladığı enerji tasarrufundan yüksek oranlarda faydalanmaktadır.
GERİ DÖNÜŞÜM SÜREÇLERİ
Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine “Geri Dönüşüm” denir.
01
Demirli materyaller ve demir dışı atıkların toplanması
04
Sevkiyat ve dağıtım işlemi
02
Metal ve metal dışı atıkların ayrıştırılması
05
Geri dönüşüm tesisinde ürünlerin işlenmesi
03
Geri Dönüşüm Süreci; Presleme, kırma, öğütme, ıslah ve diğer teknikler
06
Geri dönüşümlü ürünler
NEDEN GERİ DÖNÜŞÜM?
Geri dönüşüm, atık yakma tesislerinde ya da düzenli atık depolama sahalarında biriken atık miktarlarını ciddi oranda düşürür. Dünyanın birçok noktasında inşa edilmiş düzenli depolama alanları, çürüyen katı atıklardan çıkan toksik kimyasalların sızarak su sistemlerine ulaşması durumu gözetilerek tasarlanmıştır. Fakat sürdürülebilir değildir. Dünyanın birçok noktasında su kaynaklarının kirlenmesine neden olan tehlikeli kimyasallar kontaminasyonu ile ilgili birçok örnek vardır. Katı atıkların yakılması elektrik ihtiyacı için verimli olabilir fakat artan karbondioksit ve diğer sera gazları için ek bir maliyet doğar. Bu yüzden yakmadan önce yapılabilecek geri dönüşüm oranının mümkün olduğunca arttırılması gerekmektedir.
Hem ekonomi için hem dünya için faydalı... Doğru uygulamalarla atık malzemelerin (kauçuk, kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli ve elektronik eşyalar, akümülatör, pil vb.) toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tür ve kalite sınıflandırması yapılmasının ardından uygun geri kazanım tesislerine iletilmesi ile uzun vadede iyi bir kazanç elde etmek mümkündür. Kaynaklarımız sonsuz değil… 1 ton çeliğin geri dönüştürülmesi ile yaklaşık 1,2 ton demir cevherine, 800 kg’lık kömürün yanması ile elde edilebilecek enerjiye ve yak- laşık 70 kg kireç taşına (kalkere) duyulacak ihtiyaç ortadan kalkar. Her çeşit kağıdın geri dönüşümü sayesinde fazladan ağacın kesilmesi önlenebilmektedir. Değerli metal (altın, gümüş, tantal, titanyum, rodyum vb.), metal (bakır, alüminyum, nikel vb.), yağ (bitkisel yağlar, endüstriyel yağlar) vb. kaynaklar sonlu kaynaklardır ve er ya da geç tükeneceklerdir.
Enerjimizi boşa harcamayalım… Geri dönüşüm yeni cevher olarak işlenerek elde edilecek hammaddenin üretimindeki enerji tüketim miktarını ve enerji maliyetini ciddi oranda düşürür. Maden ocaklarının işletilmesi, cevherin çıkarılması, çıkan cevherin ayrıştırılması ve şekillendirilmesi, taşınması vb. bir dizi işlemin yapılmasına gerek duyulmaz. Atık yönetimi ve geri dönüşüm… Doğanın ancak birkaç yüzyılda hatta birkaç binyılda tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya terk edilmesi atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçleri ile mümkündür. Plastik, metal, cam ve kâğıt geri dönüşümünde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin bir metal kutunun hammaddeden üretilmesi için tüketilecek elektriğin 100 birim olduğu varsayılırsa, kullanılmış metal kutudan üretilecek yeni metal kutu için tüketilecek elektriğin 5 birime kadar düştüğü görülecektir. Bu ürettiği ve dolayısıyla tükettiği elektriğin yaklaşık yarısını (%50) havayı büyük miktarlarda karbon bileşikleriyle (karbondioksit ve karbon monoksit gibi) dolduran termik santrallerden sağlayan Türkiye için oldukça önemli bir noktadır.
Atık Yönetimi Nedir? Geri Dönüşüm Süreçleri Neden Geri Dönüşüm?
Atık Yönetimi Nedir? Geri Dönüşüm Süreçleri Neden Geri Dönüşüm?
İYİLEŞEN DOĞA,
İNSANI İYİLEŞTİRİR!
Elimizdekileri iyiye dönüştürmek ve dünyaya karşı olan sorumluluklarımıza sahip çıkmak bize daha yaşanabilir bir dünyanın yolunu açar.
ATIK YÖNETİMİ NEDİR?
Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü madde atık olarak tanımlanmaktadır. Bu atıkların kaynağında azaltılması, toplanması, her birinin özelliklerine göre ayrıştırılması, geçici olarak depolanması, geri kazanım sürecine tabi tutulması, geri dönüştürülemeyen atıkların bertarafı ve sonrasındaki kontroller “Atık Yönetimi” olarak adlandırılmaktadır. Atık Yönetimi’nin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanması sürecine “Entegre Atık Yönetimi” denilmektedir. Atık Yönetimi dendiğinde akla ilk olarak geri dönüşüm gelmektedir. Ancak sağlıklı bir toplum ve sağlıklı bir çevre için geri dönüşüm öncesinde atıklardan kurtulmak ya da onlardan yararlanmak da mümkündür. Uygulanabilir, sürdürülebilir ve verimli bir atık yönetimi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca Atık Yönetim Piramidi’nin takibi öne mlidir. En üst basamaktan alt basamaklara doğru yapılacak değerlendirme sağlıklı bir atık yönetimi için kılavuz niteliğindedir. İlk aşama atığın oluşmasının önlenmesidir. Atığın önlenmesi hem evsel hem de sanayi kullanımında mümkündür. Uygun bilgilendirme eğitimleri ya da iş yönetim süreçleri ile atığın mümkün olduğu ölçüde kaynağında önlenmesi sağlanmalıdır. Atığın tamamen önlenmesi mümkün değilse en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Her iki aşamanın ardından, atığın yeniden kullanımının mümkün olup olmadığı değerlendirilir. Yeniden kullanıma uygun olan atıklar, mevcut süreçlerle geri döndürülürken, bu aşamayı da geçen atıkların geri dönüşümü sağlanır. Geri dönüşüm sürecinde dönüştürülebilir atıklar türlerine göre ayrılır ve uygun süreçler sonunda aynı şekilde ya da tamamen bambaşka bir biçimde yeniden kullanıma girer. Geri dönüşümün de mümkün olmadığı atıklardan ise enerji geri kazanımı için faydalanmak mümkündür. Tüm bu uygulanan yöntemlerden sonra elimizde kalan atık bertaraf edilmektedir.
Güçlü bir ekonomi için verimli atık yönetimi… Maliyetlerin azaltılması, enerji verimliliği, kaynakların korunması ve mesleki gelişim vb. ülkelerin güçlü bir ekonomiye ulaşmasında ciddi fayda sağlayacak parametrelerdir. Genel itibari ile ekonomik krizin baş gösterdiği dönemlerde geri dönüştürülebilir ürünler her ne kadar dip fiyatlar görse de, kriz öncesi döneme geçiş, diğer sektörlere göre çok daha hızlı olur. Ekonomik krizlerden en az etkilenen sektörlerden biri de geri dönüşüm sektörüdür, bunu sağlayan en önemli faktör ise hammaddeye çok daha ekonomik yollardan ulaşılmasıdır. Geri dönüşüm konusundaki uzmanlık daha ileri teknolojilerin de kullanılmaya başlamasıyla zamanla daha da artmaktadır. Kamu kurumları doğrudan ya da kullandıkları taşeronlar vasıtasıyla depolamadan ve atık toplamadan sağladığı enerji tasarrufundan yüksek oranlarda faydalanmaktadır.
GERİ DÖNÜŞÜM SÜREÇLERİ
Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine “Geri Dönüşüm” denir.
01
Demirli materyaller ve demir dışı atıkların toplanması
04
Sevkiyat ve dağıtım işlemi
02
Metal ve metal dışı atıkların ayrıştırılması
05
Geri dönüşüm tesisinde ürünlerin işlenmesi
03
Geri Dönüşüm Süreci; Presleme, kırma, öğütme, ıslah ve diğer teknikler
06
Geri dönüşümlü ürünler
NEDEN GERİ DÖNÜŞÜM?
Geri dönüşüm, atık yakma tesislerinde ya da düzenli atık depolama sahalarında biriken atık miktarlarını ciddi oranda düşürür. Dünyanın birçok noktasında inşa edilmiş düzenli depolama alanları, çürüyen katı atıklardan çıkan toksik kimyasalların sızarak su sistemlerine ulaşması durumu gözetilerek tasarlanmıştır. Fakat sürdürülebilir değildir. Dünyanın birçok noktasında su kaynaklarının kirlenmesine neden olan tehlikeli kimyasallar kontaminasyonu ile ilgili birçok örnek vardır. Katı atıkların yakılması elektrik ihtiyacı için verimli olabilir fakat artan karbondioksit ve diğer sera gazları için ek bir maliyet doğar. Bu yüzden yakmadan önce yapılabilecek geri dönüşüm oranının mümkün olduğunca arttırılması gerekmektedir.
Hem ekonomi için hem dünya için faydalı... Doğru uygulamalarla atık malzemelerin (kauçuk, kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli ve elektronik eşyalar, akümülatör, pil vb.) toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tür ve kalite sınıflandırması yapılmasının ardından uygun geri kazanım tesislerine iletilmesi ile uzun vadede iyi bir kazanç elde etmek mümkündür. Kaynaklarımız sonsuz değil… 1 ton çeliğin geri dönüştürülmesi ile yaklaşık 1,2 ton demir cevherine, 800 kg’lık kömürün yanması ile elde edilebilecek enerjiye ve yak- laşık 70 kg kireç taşına (kalkere) duyulacak ihtiyaç ortadan kalkar. Her çeşit kağıdın geri dönüşümü sayesinde fazladan ağacın kesilmesi önlenebilmektedir. Değerli metal (altın, gümüş, tantal, titanyum, rodyum vb.), metal (bakır, alüminyum, nikel vb.), yağ (bitkisel yağlar, endüstriyel yağlar) vb. kaynaklar sonlu kaynaklardır ve er ya da geç tükeneceklerdir.
Enerjimizi boşa harcamayalım… Geri dönüşüm yeni cevher olarak işlenerek elde edilecek hammaddenin üretimindeki enerji tüketim miktarını ve enerji maliyetini ciddi oranda düşürür. Maden ocaklarının işletilmesi, cevherin çıkarılması, çıkan cevherin ayrıştırılması ve şekillendirilmesi, taşınması vb. bir dizi işlemin yapılmasına gerek duyulmaz. Atık yönetimi ve geri dönüşüm… Doğanın ancak birkaç yüzyılda hatta birkaç binyılda tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya terk edilmesi atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçleri ile mümkündür. Plastik, metal, cam ve kâğıt geri dönüşümünde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin bir metal kutunun hammaddeden üretilmesi için tüketilecek elektriğin 100 birim olduğu varsayılırsa, kullanılmış metal kutudan üretilecek yeni metal kutu için tüketilecek elektriğin 5 birime kadar düştüğü görülecektir. Bu ürettiği ve dolayısıyla tükettiği elektriğin yaklaşık yarısını (%50) havayı büyük miktarlarda karbon bileşikleriyle (karbondioksit ve karbon monoksit gibi) dolduran termik santrallerden sağlayan Türkiye için oldukça önemli bir noktadır.
Atık Yönetimi Nedir? Geri Dönüşüm Süreçleri Neden Geri Dönüşüm?
İYİLEŞEN DOĞA,
İNSANI İYİLEŞTİRİR!
Elimizdekileri iyiye dönüştürmek ve dünyaya karşı olan sorumluluklarımıza sahip çıkmak bize daha yaşanabilir bir dünyanın yolunu açar.
ATIK YÖNETİMİ NEDİR?
Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü madde atık olarak tanımlanmaktadır. Bu atıkların kaynağında azaltılması, toplanması, her birinin özelliklerine göre ayrıştırılması, geçici olarak depolanması, geri kazanım sürecine tabi tutulması, geri dönüştürülemeyen atıkların bertarafı ve sonrasındaki kontroller “Atık Yönetimi” olarak adlandırılmaktadır. Atık Yönetimi’nin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanması sürecine “Entegre Atık Yönetimi” denilmektedir. Atık Yönetimi dendiğinde akla ilk olarak geri dönüşüm gelmektedir. Ancak sağlıklı bir toplum ve sağlıklı bir çevre için geri dönüşüm öncesinde atıklardan kurtulmak ya da onlardan yararlanmak da mümkündür. Uygulanabilir, sürdürülebilir ve verimli bir atık yönetimi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca Atık Yönetim Piramidi’nin takibi öne mlidir. En üst basamaktan alt basamaklara doğru yapılacak değerlendirme sağlıklı bir atık yönetimi için kılavuz niteliğindedir. İlk aşama atığın oluşmasının önlenmesidir. Atığın önlenmesi hem evsel hem de sanayi kullanımında mümkündür. Uygun bilgilendirme eğitimleri ya da iş yönetim süreçleri ile atığın mümkün olduğu ölçüde kaynağında önlenmesi sağlanmalıdır. Atığın tamamen önlenmesi mümkün değilse en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Her iki aşamanın ardından, atığın yeniden kullanımının mümkün olup olmadığı değerlendirilir. Yeniden kullanıma uygun olan atıklar, mevcut süreçlerle geri döndürülürken, bu aşamayı da geçen atıkların geri dönüşümü sağlanır. Geri dönüşüm sürecinde dönüştürülebilir atıklar türlerine göre ayrılır ve uygun süreçler sonunda aynı şekilde ya da tamamen bambaşka bir biçimde yeniden kullanıma girer. Geri dönüşümün de mümkün olmadığı atıklardan ise enerji geri kazanımı için faydalanmak mümkündür. Tüm bu uygulanan yöntemlerden sonra elimizde kalan atık bertaraf edilmektedir.
Güçlü bir ekonomi için verimli atık yönetimi… Maliyetlerin azaltılması, enerji verimliliği, kaynakların korunması ve mesleki gelişim vb. ülkelerin güçlü bir ekonomiye ulaşmasında ciddi fayda sağlayacak parametrelerdir. Genel itibari ile ekonomik krizin baş gösterdiği dönemlerde geri dönüştürülebilir ürünler her ne kadar dip fiyatlar görse de, kriz öncesi döneme geçiş, diğer sektörlere göre çok daha hızlı olur. Ekonomik krizlerden en az etkilenen sektörlerden biri de geri dönüşüm sektörüdür, bunu sağlayan en önemli faktör ise hammaddeye çok daha ekonomik yollardan ulaşılmasıdır. Geri dönüşüm konusundaki uzmanlık daha ileri teknolojilerin de kullanılmaya başlamasıyla zamanla daha da artmaktadır. Kamu kurumları doğrudan ya da kullandıkları taşeronlar vasıtasıyla depolamadan ve atık toplamadan sağladığı enerji tasarrufundan yüksek oranlarda faydalanmaktadır.
GERİ DÖNÜŞÜM SÜREÇLERİ
Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine “Geri Dönüşüm” denir.
01
Demirli materyaller ve demir dışı atıkların toplanması
04
Sevkiyat ve dağıtım işlemi
02
Metal ve metal dışı atıkların ayrıştırılması
05
Geri dönüşüm tesisinde ürünlerin işlenmesi
03
Geri Dönüşüm Süreci; Presleme, kırma, öğütme, ıslah ve diğer teknikler
06
Geri dönüşümlü ürünler
NEDEN GERİ DÖNÜŞÜM?
Geri dönüşüm, atık yakma tesislerinde ya da düzenli atık depolama sahalarında biriken atık miktarlarını ciddi oranda düşürür. Dünyanın birçok noktasında inşa edilmiş düzenli depolama alanları, çürüyen katı atıklardan çıkan toksik kimyasalların sızarak su sistemlerine ulaşması durumu gözetilerek tasarlanmıştır. Fakat sürdürülebilir değildir. Dünyanın birçok noktasında su kaynaklarının kirlenmesine neden olan tehlikeli kimyasallar kontaminasyonu ile ilgili birçok örnek vardır. Katı atıkların yakılması elektrik ihtiyacı için verimli olabilir fakat artan karbondioksit ve diğer sera gazları için ek bir maliyet doğar. Bu yüzden yakmadan önce yapılabilecek geri dönüşüm oranının mümkün olduğunca arttırılması gerekmektedir.
Hem ekonomi için hem dünya için faydalı... Doğru uygulamalarla atık malzemelerin (kauçuk, kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli ve elektronik eşyalar, akümülatör, pil vb.) toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tür ve kalite sınıflandırması yapılmasının ardından uygun geri kazanım tesislerine iletilmesi ile uzun vadede iyi bir kazanç elde etmek mümkündür. Kaynaklarımız sonsuz değil… 1 ton çeliğin geri dönüştürülmesi ile yaklaşık 1,2 ton demir cevherine, 800 kg’lık kömürün yanması ile elde edilebilecek enerjiye ve yak- laşık 70 kg kireç taşına (kalkere) duyulacak ihtiyaç ortadan kalkar. Her çeşit kağıdın geri dönüşümü sayesinde fazladan ağacın kesilmesi önlenebilmektedir. Değerli metal (altın, gümüş, tantal, titanyum, rodyum vb.), metal (bakır, alüminyum, nikel vb.), yağ (bitkisel yağlar, endüstriyel yağlar) vb. kaynaklar sonlu kaynaklardır ve er ya da geç tükeneceklerdir.
Enerjimizi boşa harcamayalım… Geri dönüşüm yeni cevher olarak işlenerek elde edilecek hammaddenin üretimindeki enerji tüketim miktarını ve enerji maliyetini ciddi oranda düşürür. Maden ocaklarının işletilmesi, cevherin çıkarılması, çıkan cevherin ayrıştırılması ve şekillendirilmesi, taşınması vb. bir dizi işlemin yapılmasına gerek duyulmaz. Atık yönetimi ve geri dönüşüm… Doğanın ancak birkaç yüzyılda hatta birkaç binyılda tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya terk edilmesi atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçleri ile mümkündür. Plastik, metal, cam ve kâğıt geri dönüşümünde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin bir metal kutunun hammaddeden üretilmesi için tüketilecek elektriğin 100 birim olduğu varsayılırsa, kullanılmış metal kutudan üretilecek yeni metal kutu için tüketilecek elektriğin 5 birime kadar düştüğü görülecektir. Bu ürettiği ve dolayısıyla tükettiği elektriğin yaklaşık yarısını (%50) havayı büyük miktarlarda karbon bileşikleriyle (karbondioksit ve karbon monoksit gibi) dolduran termik santrallerden sağlayan Türkiye için oldukça önemli bir noktadır.
Lütfen Cihazınızı Dikey Konuma Getirin!..
Lütfen Cihazınızı Dikey Konuma Getirin!..
Atık Yönetimi Nedir? Geri Dönüşüm Süreçleri Neden Geri Dönüşüm?
İYİLEŞEN DOĞA,
İNSANI İYİLEŞTİRİR!
Elimizdekileri iyiye dönüştürmek ve dünyaya karşı olan sorumluluklarımıza sahip çıkmak bize daha yaşanabilir bir dünyanın yolunu açar.
ATIK YÖNETİMİ NEDİR?
Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü madde atık olarak tanımlanmaktadır. Bu atıkların kaynağında azaltılması, toplanması, her birinin özelliklerine göre ayrıştırılması, geçici olarak depolanması, geri kazanım sürecine tabi tutulması, geri dönüştürülemeyen atıkların bertarafı ve sonrasındaki kontroller “Atık Yönetimi” olarak adlandırılmaktadır. Atık Yönetimi’nin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanması sürecine “Entegre Atık Yönetimi” denilmektedir. Atık Yönetimi dendiğinde akla ilk olarak geri dönüşüm gelmektedir. Ancak sağlıklı bir toplum ve sağlıklı bir çevre için geri dönüşüm öncesinde atıklardan kurtulmak ya da onlardan yararlanmak da mümkündür. Uygulanabilir, sürdürülebilir ve verimli bir atık yönetimi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca Atık Yönetim Piramidi’nin takibi öne mlidir. En üst basamaktan alt basamaklara doğru yapılacak değerlendirme sağlıklı bir atık yönetimi için kılavuz niteliğindedir. İlk aşama atığın oluşmasının önlenmesidir. Atığın önlenmesi hem evsel hem de sanayi kullanımında mümkündür. Uygun bilgilendirme eğitimleri ya da iş yönetim süreçleri ile atığın mümkün olduğu ölçüde kaynağında önlenmesi sağlanmalıdır. Atığın tamamen önlenmesi mümkün değilse en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Her iki aşamanın ardından, atığın yeniden kullanımının mümkün olup olmadığı değerlendirilir. Yeniden kullanıma uygun olan atıklar, mevcut süreçlerle geri döndürülürken, bu aşamayı da geçen atıkların geri dönüşümü sağlanır. Geri dönüşüm sürecinde dönüştürülebilir atıklar türlerine göre ayrılır ve uygun süreçler sonunda aynı şekilde ya da tamamen bambaşka bir biçimde yeniden kullanıma girer. Geri dönüşümün de mümkün olmadığı atıklardan ise enerji geri kazanımı için faydalanmak mümkündür. Tüm bu uygulanan yöntemlerden sonra elimizde kalan atık bertaraf edilmektedir.
Güçlü bir ekonomi için verimli atık yönetimi… Maliyetlerin azaltılması, enerji verimliliği, kaynakların korunması ve mesleki gelişim vb. ülkelerin güçlü bir ekonomiye ulaşmasında ciddi fayda sağlayacak parametrelerdir. Genel itibari ile ekonomik krizin baş gösterdiği dönemlerde geri dönüştürülebilir ürünler her ne kadar dip fiyatlar görse de, kriz öncesi döneme geçiş, diğer sektörlere göre çok daha hızlı olur. Ekonomik krizlerden en az etkilenen sektörlerden biri de geri dönüşüm sektörüdür, bunu sağlayan en önemli faktör ise hammaddeye çok daha ekonomik yollardan ulaşılmasıdır. Geri dönüşüm konusundaki uzmanlık daha ileri teknolojilerin de kullanılmaya başlamasıyla zamanla daha da artmaktadır. Kamu kurumları doğrudan ya da kullandıkları taşeronlar vasıtasıyla depolamadan ve atık toplamadan sağladığı enerji tasarrufundan yüksek oranlarda faydalanmaktadır.
GERİ DÖNÜŞÜM SÜRECİ
Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine “Geri Dönüşüm” denir.
01
Demirli materyaller ve demir dışı atıkların toplanması
04
Sevkiyat ve dağıtım işlemi
02
Metal ve metal dışı atıkların ayrıştırılması
05
Geri dönüşüm tesisinde ürünlerin işlenmesi
03
Geri Dönüşüm Süreci; Presleme, kırma, öğütme, ıslah ve diğer teknikler
06
Geri dönüşümlü ürünler
NEDEN GERİ DÖNÜŞÜM?
Geri dönüşüm, atık yakma tesislerinde ya da düzenli atık depolama sahalarında biriken atık miktarlarını ciddi oranda düşürür. Dünyanın birçok noktasında inşa edilmiş düzenli depolama alanları, çürüyen katı atıklardan çıkan toksik kimyasalların sızarak su sistemlerine ulaşması durumu gözetilerek tasarlanmıştır. Fakat sürdürülebilir değildir. Dünyanın birçok noktasında su kaynaklarının kirlenmesine neden olan tehlikeli kimyasallar kontaminasyonu ile ilgili birçok örnek vardır. Katı atıkların yakılması elektrik ihtiyacı için verimli olabilir fakat artan karbondioksit ve diğer sera gazları için ek bir maliyet doğar. Bu yüzden yakmadan önce yapılabilecek geri dönüşüm oranının mümkün olduğunca arttırılması gerekmektedir.
Hem ekonomi için hem dünya için faydalı... Doğru uygulamalarla atık malzemelerin (kauçuk, kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli ve elektronik eşyalar, akümülatör, pil vb.) toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tür ve kalite sınıflandırması yapılmasının ardından uygun geri kazanım tesislerine iletilmesi ile uzun vadede iyi bir kazanç elde etmek mümkündür. Kaynaklarımız sonsuz değil… 1 ton çeliğin geri dönüştürülmesi ile yaklaşık 1,2 ton demir cevherine, 800 kg’lık kömürün yanması ile elde edilebilecek enerjiye ve yak- laşık 70 kg kireç taşına (kalkere) duyulacak ihtiyaç ortadan kalkar. Her çeşit kağıdın geri dönüşümü sayesinde fazladan ağacın kesilmesi önlenebilmektedir. Değerli metal (altın, gümüş, tantal, titanyum, rodyum vb.), metal (bakır, alüminyum, nikel vb.), yağ (bitkisel yağlar, endüstriyel yağlar) vb. kaynaklar sonlu kaynaklardır ve er ya da geç tükeneceklerdir. Enerjimizi boşa harcamayalım… Geri dönüşüm yeni cevher olarak işlenerek elde edilecek hammaddenin üretimindeki enerji tüketim miktarını ve enerji maliyetini ciddi oranda düşürür. Maden ocaklarının işletilmesi, cevherin çıkarılması, çıkan cevherin ayrıştırılması ve şekillendirilmesi, taşınması vb. bir dizi işlemin yapılmasına gerek duyulmaz. Atık yönetimi ve geri dönüşüm… Doğanın ancak birkaç yüzyılda hatta birkaç binyılda tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya terk edilmesi atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçleri ile mümkündür. Plastik, metal, cam ve kâğıt geri dönüşümünde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin bir metal kutunun hammaddeden üretilmesi için tüketilecek elektriğin 100 birim olduğu varsayılırsa, kullanılmış metal kutudan üretilecek yeni metal kutu için tüketilecek elektriğin 5 birime kadar düştüğü görülecektir. Bu ürettiği ve dolayısıyla tükettiği elektriğin yaklaşık yarısını (%50) havayı büyük miktarlarda karbon bileşikleriyle (karbondioksit ve karbon monoksit gibi) dolduran termik santrallerden sağlayan Türkiye için oldukça önemli bir noktadır.
Atık Yönetimi Nedir? Geri Dönüşüm Süreçleri Neden Geri Dönüşüm?
İYİLEŞEN DOĞA,
İNSANI İYİLEŞTİRİR!
Elimizdekileri iyiye dönüştürmek ve dünyaya karşı olan sorumluluklarımıza sahip çıkmak bize daha yaşanabilir bir dünyanın yolunu açar.
ATIK YÖNETİMİ NEDİR?
Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesi sakıncalı olan her türlü madde atık olarak tanımlanmaktadır. Bu atıkların kaynağında azaltılması, toplanması, her birinin özelliklerine göre ayrıştırılması, geçici olarak depolanması, geri kazanım sürecine tabi tutulması, geri dönüştürülemeyen atıkların bertarafı ve sonrasındaki kontroller “Atık Yönetimi” olarak adlandırılmaktadır. Atık Yönetimi’nin entegre olarak tüm atıklara beraber uygulanması sürecine “Entegre Atık Yönetimi” denilmektedir. Atık Yönetimi dendiğinde akla ilk olarak geri dönüşüm gelmektedir. Ancak sağlıklı bir toplum ve sağlıklı bir çevre için geri dönüşüm öncesinde atıklardan kurtulmak ya da onlardan yararlanmak da mümkündür. Uygulanabilir, sürdürülebilir ve verimli bir atık yönetimi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca Atık Yönetim Piramidi’nin takibi öne mlidir. En üst basamaktan alt basamaklara doğru yapılacak değerlendirme sağlıklı bir atık yönetimi için kılavuz niteliğindedir. İlk aşama atığın oluşmasının önlenmesidir. Atığın önlenmesi hem evsel hem de sanayi kullanımında mümkündür. Uygun bilgilendirme eğitimleri ya da iş yönetim süreçleri ile atığın mümkün olduğu ölçüde kaynağında önlenmesi sağlanmalıdır. Atığın tamamen önlenmesi mümkün değilse en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Her iki aşamanın ardından, atığın yeniden kullanımının mümkün olup olmadığı değerlendirilir. Yeniden kullanıma uygun olan atıklar, mevcut süreçlerle geri döndürülürken, bu aşamayı da geçen atıkların geri dönüşümü sağlanır. Geri dönüşüm sürecinde dönüştürülebilir atıklar türlerine göre ayrılır ve uygun süreçler sonunda aynı şekilde ya da tamamen bambaşka bir biçimde yeniden kullanıma girer. Geri dönüşümün de mümkün olmadığı atıklardan ise enerji geri kazanımı için faydalanmak mümkündür. Tüm bu uygulanan yöntemlerden sonra elimizde kalan atık bertaraf edilmektedir.
Güçlü bir ekonomi için verimli atık yönetimi… Maliyetlerin azaltılması, enerji verimliliği, kaynakların korunması ve mesleki gelişim vb. ülkelerin güçlü bir ekonomiye ulaşmasında ciddi fayda sağlayacak parametrelerdir. Genel itibari ile ekonomik krizin baş gösterdiği dönemlerde geri dönüştürülebilir ürünler her ne kadar dip fiyatlar görse de, kriz öncesi döneme geçiş, diğer sektörlere göre çok daha hızlı olur. Ekonomik krizlerden en az etkilenen sektörlerden biri de geri dönüşüm sektörüdür, bunu sağlayan en önemli faktör ise hammaddeye çok daha ekonomik yollardan ulaşılmasıdır. Geri dönüşüm konusundaki uzmanlık daha ileri teknolojilerin de kullanılmaya başlamasıyla zamanla daha da artmaktadır. Kamu kurumları doğrudan ya da kullandıkları taşeronlar vasıtasıyla depolamadan ve atık toplamadan sağladığı enerji tasarrufundan yüksek oranlarda faydalanmaktadır.
GERİ DÖNÜŞÜM SÜRECİ
Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel veya kimyasal işlemlerle ikincil hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine “Geri Dönüşüm” denir.
01
Demirli materyaller ve demir dışı atıkların toplanması
04
Sevkiyat ve dağıtım işlemi
02
Metal ve metal dışı atıkların ayrıştırılması
05
Geri dönüşüm tesisinde ürünlerin işlenmesi
03
Geri Dönüşüm Süreci; Presleme, kırma, öğütme, ıslah ve diğer teknikler
06
Geri dönüşümlü ürünler
NEDEN GERİ DÖNÜŞÜM?
Geri dönüşüm, atık yakma tesislerinde ya da düzenli atık depolama sahalarında biriken atık miktarlarını ciddi oranda düşürür. Dünyanın birçok noktasında inşa edilmiş düzenli depolama alanları, çürüyen katı atıklardan çıkan toksik kimyasalların sızarak su sistemlerine ulaşması durumu gözetilerek tasarlanmıştır. Fakat sürdürülebilir değildir. Dünyanın birçok noktasında su kaynaklarının kirlenmesine neden olan tehlikeli kimyasallar kontaminasyonu ile ilgili birçok örnek vardır. Katı atıkların yakılması elektrik ihtiyacı için verimli olabilir fakat artan karbondioksit ve diğer sera gazları için ek bir maliyet doğar. Bu yüzden yakmadan önce yapılabilecek geri dönüşüm oranının mümkün olduğunca arttırılması gerekmektedir.
Hem ekonomi için hem dünya için faydalı... Doğru uygulamalarla atık malzemelerin (kauçuk, kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli ve elektronik eşyalar, akümülatör, pil vb.) toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tür ve kalite sınıflandırması yapılmasının ardından uygun geri kazanım tesislerine iletilmesi ile uzun vadede iyi bir kazanç elde etmek mümkündür. Kaynaklarımız sonsuz değil… 1 ton çeliğin geri dönüştürülmesi ile yaklaşık 1,2 ton demir cevherine, 800 kg’lık kömürün yanması ile elde edilebilecek enerjiye ve yak- laşık 70 kg kireç taşına (kalkere) duyulacak ihtiyaç ortadan kalkar. Her çeşit kağıdın geri dönüşümü sayesinde fazladan ağacın kesilmesi önlenebilmektedir. Değerli metal (altın, gümüş, tantal, titanyum, rodyum vb.), metal (bakır, alüminyum, nikel vb.), yağ (bitkisel yağlar, endüstriyel yağlar) vb. kaynaklar sonlu kaynaklardır ve er ya da geç tükeneceklerdir. Enerjimizi boşa harcamayalım… Geri dönüşüm yeni cevher olarak işlenerek elde edilecek hammaddenin üretimindeki enerji tüketim miktarını ve enerji maliyetini ciddi oranda düşürür. Maden ocaklarının işletilmesi, cevherin çıkarılması, çıkan cevherin ayrıştırılması ve şekillendirilmesi, taşınması vb. bir dizi işlemin yapılmasına gerek duyulmaz. Atık yönetimi ve geri dönüşüm… Doğanın ancak birkaç yüzyılda hatta birkaç binyılda tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya terk edilmesi atık yönetimi ve geri dönüşüm süreçleri ile mümkündür. Plastik, metal, cam ve kâğıt geri dönüşümünde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin bir metal kutunun hammaddeden üretilmesi için tüketilecek elektriğin 100 birim olduğu varsayılırsa, kullanılmış metal kutudan üretilecek yeni metal kutu için tüketilecek elektriğin 5 birime kadar düştüğü görülecektir. Bu ürettiği ve dolayısıyla tükettiği elektriğin yaklaşık yarısını (%50) havayı büyük miktarlarda karbon bileşikleriyle (karbondioksit ve karbon monoksit gibi) dolduran termik santrallerden sağlayan Türkiye için oldukça önemli bir noktadır.